Çocuklarda Korku ve Yapılabilecekler

13 Mart 2025 PDR

2025 Mart Okul Öncesi Veli Bülteni

Korku, doğuştan gelen, doğal ve temel duygulardan biridir. Korkular, bireylerin gelişim dönemlerine göre şekillenir. 3-5 yaş arasındaki çocuklar, çevreyi keşfetmeye yönelik doğal bir merak içindedirler. Ancak bilişsel gelişimleri nedeniyle her şeyi mantıklı bir çerçeveye oturtamazlar. Gerçeği tam anlamıyla ayırt edemedikleri için bu yaşlarda çoğunlukla hayali korkular görülebilir. Her çocuğun korkuları, gelişimsel özellikleri ve çevre ile etkileşimlerine göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak bu yaş grubundaki çocukların korkuları belirli bir ortak çerçeveye sahiptir. Bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim gibi korkular da gelişimsel ve yaşamsal deneyimlerle birlikte değişiklik gösterebilir. Bu yazımızda; 3-5 yaş arası çocukların yaşadıkları korkular ve ebeveynlerin çocuklarının korkularına nasıl destek olabilecekleri konusunda bilgiler paylaşılacaktır.

3 yaşındaki çocuklar, daha bağımsız hareket etmeye başlamalarına rağmen hâlâ ebeveynlerine güçlü bir şekilde bağlıdırlar. Dünyayı keşfetmeye başladıklarında bazı korkuların ortaya çıkması normaldir. Bu yaş grubundaki çocuklar, soyut düşünme becerileri gelişmediği için genellikle somut nesne ve durumlarla ilgili korkular yaşarlar. Bu korkulara yalnız kalma ve tanımadıkları kişilere duyulan korku olarak örnek verilebilir. 3 yaşındaki çocuklar, ebeveynlerinden ayrıldıklarında kendilerini güvende hissetmedikleri için en çok ayrılma korkusu yaşayabilirler. 4 yaş ile birlikte hayal gücü gelişmeye başladığı için korkular, masal karakterleri, yüksek sesler, gök gürültüsü, gölgeler gibi unsurlar olabilir. Bu yaş grubundaki çocuklar, hayal güçlerinden ötürü gerçek dışı varlıklardan da korkabilirler. Örneğin, karanlıkta gördükleri gölgeleri bir çizgi filmde izledikleri kötü karakter sanabilirler. 5 yaş civarındaki çocuklar, çevreleriyle ilgili daha fazla deneyim ve bilgiye sahip olduklarından korkular daha farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Deprem gibi doğa olayları, yaralanma, iğne ve hırsız korkuları bu yaş grubunda yaygın görülebilmektedir.

Ebeveynler Çocuklarına Nasıl Destek Olabilirler?

Anlamanın Önemi:

Tüm yaş gruplarında çocukların korkularına destek olmak için ilk adım, onları anlamaktır. Nedeni anlaşılamayan bir ebeveyn tepkisi, çocuğun kendini güvende hissetmemesine sebep olabilir ve korkularının artmasına yol açabilir. Çocuğun yaşadığı korkunun ne olduğunu ve neden meydana geldiğini doğru bir şekilde anlamak, korkunun yenilmesine yardımcı olmak için büyük önem taşır.

Ebeveynlerin çocuklarının korkularına verdikleri ilk tepki çok önemlidir. Öncelikle, çocukların korkularını ifade ettiklerinde ya da fark edildiğinde, bu korkuları küçümsememek gerekir. Ancak aynı zamanda, aktarılan korkulara aşırı tepkiler verilmemelidir. Örneğin, karanlık korkusu olan bir çocuğa ışıklar açılarak güvende olduğu açıklaması yapılabilir.

Bilgi Vermek ve Açıklama Yapmak:

Korkuların azaltılması için korku ile ilgili açıklama yapmak etkili bir yöntemdir. Örneğin, gök gürültüsünden korkan bir çocuğa, gök gürültüsünün neden olduğu resimlerle anlatılırsa, çocuklar nedeni öğrendiklerinden korkularının azalması sağlanabilir. Aynı şekilde, hayali korkularla ilgili oyunlar oynayarak, korkulara neden olan hayali nesne ya da kişilerin aslında olmadığı aktarılabilir.

Unutulmamalıdır ki; 3-5 yaş arası çocuklarda korku duygusu yaygın olabilir. Ancak bu dönemlerde yaşanan korkular çoğunlukla geçicidir. Ebeveynlerin, çocuklarını anlamaları, güven ortamı oluşturmaları ve onlara destek olmaları, korkuların azalarak kaybolmasına neden olabilir. Eğer çocukların korkuları uzun süreli hale geliyorsa, yoğun fiziksel tepkiler veriliyorsa (örneğin ağlama nöbetleri, uyku ve yeme düzeninin bozulması vb.), sosyal iletişimlerini etkiliyorsa ve korkular zamanla azalmıyorsa, uzman desteği alınabilir.

Sevgili Velilerimiz,

Daha fazla rehber ve kaynak için, blogumuzun Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) kategorisini ziyaret edebilirsiniz.